Werkwijze

Preventief, naast de ouders, voor de kinderen

Twee keer per week, drie maanden lang, geven studenten maatschappelijk werk en dienstverlening, pedagogiek, sociaal pedagogische hulpverlening, culturele en maatschappelijke vorming, social work en pabo, kinderen uit groep 3 en 4 hulp in lezen en rekenen. Deze kinderen komen uit achterstandsgezinnen. De student zorgt ervoor dat de voorwaarden om te kunnen leren zijn ingevuld: organiseert rustmomenten en structuur in de naschoolse tijd en bespreekt het belang daarvan met de ouders. Omdat de studenten bij de kinderen thuis zijn, profiteren ook eventuele andere kinderen in het gezin mee. De Katrol werkt volgens de presentiemethode: de ankerfiguur en studenten richten zich naar de ouders, proberen naast hen te staan en ondersteunen hen in hun eigen initiatieven (empowerment).

Intern Begeleiders van basisscholen dragen kinderen voor om ondersteund te worden door De Katrol. De ankerfiguur – een professionele en ervaren hulpverlener - neemt contact op met de gezinnen. Ouders beslissen zelf of ze willen meedoen aan de leerondersteuning. De ankerfiguur selecteert de student en stelt beiden aan elkaar voor. Ook is dit de stagebegeleider van de student. Eventuele sociale problemen in het gezin worden door de student gesignaleerd, waarna de ankerfiguur dit in het gezin zal bespreken en zo nodig zal doorverwijzen naar reguliere hulpverlening.

De Katrol is uniek in haar aanpak

• De leerondersteuning wordt gegeven aan kinderen uit groep 3 en 4 - jonger dan gewoonlijk; uit onderzoek blijkt dat op die leeftijd de onderwijsachterstanden al zichtbaar worden.
• De regie ligt bij de ouders - alleen de dingen die zij zelf wensen gebeuren. Alleen als er gevaar dreigt voor het kind zal De Katrol wel ingrijpen.
• De Katrol is geen onderdeel van de reguliere hulpverlening. Er is wel een nauwe samenwerking tussen de ankerfiguren en de doorverwijzers, de intern begeleiders van de scholen.
• Door te werken met studenten is er sprake van een win-win: de gezinnen gratis leerondersteuning, de studenten een goede stage.

De aanpak van De Katrol werkt

Onderzoeken wijzen uit dat bij onderwijsachterstand ouderfactoren een rol spelen (e.g. Driessen et al. 2003): onderzoek van Traag et al. (2004) toont bijvoorbeeld de invloed aan van het opleidingsniveau van de ouders, hun maatschappelijke positie, het onderwijsondersteunend klimaat thuis en hun culturele hulpbronnen

(bijvoorbeeld museumbezoek) invloed hebben op de leerprestaties en –ontwikkeling van het kind. Het verschil in schoolloopbaan komt niet alleen door de kwaliteit van het primaire onderwijs (of door ‘de genen’ (Plug, 2008), maar omdat er in gezinnen van laagopgeleide ouders minder ontwikkelingsstimuli aanwezig zijn,

vergeleken met gezinnen van hoogopgeleide ouders. De onderwijsontwikkeling van het kind – en de schoolloopbaan – wordt dus deels ook beïnvloed door wat wij de ‘leercultuur’ thuis noemen.

De methodiek van De Katrol is twee keer onderzocht

Het eerste kwaliteitsonderzoek vond plaats in 2009-2010. Dit onderzoek ging voornamelijk over de korte termijn-resultaten, de werkzame bestanddelen en de meerwaarde van De Katrol. De bevindingen uit onderzoek naar factoren die inspelen op studiesucces, en de meerwaarde die professionals en ouders zien in de ondersteuning, indiceren dat De Katrol bijdraagt aan:

a.) het verbeteren van de leercultuur thuis/de ouderbetrokkenheid bij de (leer)ontwikkeling van het kind

en b.) aan de schoolprestaties of de (leer)ontwikkeling van kinderen.

Uit dit onderzoek bleek dat De Katrol bij meer dan de helft van de gezinnen gedurende deelname positieve effecten heeft op de leercultuur thuis. Tevens waren positieve effecten waarneembaar op kindfactoren, zoals vooruitgang op het gebied van inzet, zelfvertrouwen, leerprestaties en leerhouding van kinderen.

Het tweede, meer verdiepende onderzoek (2013-2016) naar de lange termijneffecten is uitgevoerd door de Hogeschool Rotterdam, een rapport met een zeer relevant thema, namelijk het bevorderen van gelijke (onderwijs)kansen en het aanboren en versterken van een leercultuur in de thuissituatie. De belangrijkste vraag was of de inzet van De Katrol tastbaar gemaakt kan worden, ook op langere termijn. Uit het rapport komt naar voren dat er zowel op kind- als op ouderniveau een aantal bemoedigende resultaten vermeld kan worden:

- kinderen gaan vooruit op AVI (technisch lezen)

- kinderen vertonen een grotere taakgerichtheid, waarneembaar in hun werkhouding in de klas

- een positief effect op kennis en vaardigheden die ouders zichzelf toeschrijven

- een positief effect op het leerondersteunend gedrag van de ouders thuis

Ook het literatuuronderzoek naar reeds bestaand, verwant onderzoek heeft belangrijke inzichten opgeleverd over (potentieel) werkzame factoren. We mogen concluderen dat De Katrol een duidelijke toegevoegde waarde heeft op het bestaande VVE-aanbod.

Mocht u interesse hebben in deze onderzoeksrapporten? Neem dan contact op met onze medewerkers.

Meer lezen over De Katrol: www.dekatrol.org